Việt vị được coi là một trong những lỗi khó giải thích và xác định nhất trong bóng đá. Tuy nhiên, đó cũng là một trong những sai lầm phổ biến nhất hiện nay. Chính vì vậy, trong bài viết này hãy cùng chúng tôi tìm hiểu một số thông tin về lỗi việt vị trong bóng đá là gì và lỗi này bắt nguồn từ khi nào?
Việt vị trong bóng đá là gì?
Việt vị trong bóng đá là tên gọi của luật bóng đá thứ 11 do FIFA (Liên đoàn bóng đá thế giới) thiết lập. Luật này nhằm hạn chế khả năng giành lợi thế của cầu thủ tấn công bằng cách chờ bóng khi chỉ có một cầu thủ phòng ngự ở giữa anh ta và khung thành của đội đối phương. Quy tắc này nhằm duy trì vẻ đẹp đồng thời thúc đẩy sự phát triển của chiến thuật và kỹ năng trong bóng đá.
1. Nghĩa của từ việt vị là gì?
Từ việt vị lấy tên từ gốc Hán Việt. Trong đó “việt” có nghĩa là tiến lên (thường dùng trong từ “cao hơn”) và “vi” có nghĩa là vị trí. Như vậy, nghĩa của từ việt vị dùng để chỉ một cầu thủ đang ở vị trí tiền đạo. Ngoài ra, từ hors-jeu được dịch sang tiếng Anh là “hors-jeu”. Nó xuất phát từ một thuật ngữ quân sự cho một tình huống trong đó một người lính bị mắc kẹt phía sau kẻ thù, “ngoài tầm với của sức mạnh của phe anh ta”.
2. Luật việt vị có từ bao giờ?
Theo ghi nhận, luật việt vị lần đầu tiên được giới thiệu bởi các trường công lập ở Anh vào cuối thế kỷ 18. Vào thời điểm đó, luật việt vị còn khá sơ khai nhưng chặt chẽ hơn nhiều so với thời hiện đại. Về cơ bản, một người bị coi là việt vị nếu họ chỉ đứng giữa quả bóng và khung thành. Người chơi thậm chí không được phép chuyền bóng về phía trước. Họ chỉ có thể rê bóng, rê bóng hoặc rượt đuổi bóng sau những pha cướp bóng hỗn loạn.
- Năm 1848, Luật Cambridge được xuất bản trong đó nêu rõ luật việt vị đầy đủ, quy định rằng một cầu thủ sẽ bị coi là việt vị nếu họ nhận bóng khi có ít hơn 4 cầu thủ phía sau.
- Năm 1866, một đạo luật mới ra đời và được mọi người chấp nhận. Luật này tiếp nối luật Cambridge nhưng với ít hơn 3 người chơi thay vì 4 người chơi như trước.
- Năm 1925, luật việt vị chính thức được thay đổi khi đối phương ít hơn 2 người. Thật thú vị, điều này ngay lập tức làm tăng số bàn thắng được ghi. Từ 4.700 bàn thắng được ghi trong giai đoạn 1924 và 1925, con số này đã tăng lên 6.373 bàn trong giai đoạn 1925 và 1926. Luật việt vị hai người cũng được sử dụng cho đến ngày nay.
Luật việt vị của FIFA được áp dụng như thế nào?
Theo Điều XI của Luật bóng đá do FIFA soạn thảo và công bố, luật việt vị sẽ bao gồm thế việt vị, các trường hợp phạm lỗi và không phạm lỗi cũng như phạt đền. Như sau:
1. Vị trí việt vị
Một cầu thủ được coi là việt vị nếu thỏa mãn 4 điều kiện sau:
- Người chơi này đang đứng ở phần sân của đối phương.
- Có ít hơn 2 cầu thủ đứng giữa cầu thủ này và đường biên ngang ngoài cùng của phần sân đối phương.
- Cầu thủ này đứng trước bóng theo hướng tấn công (tức là đứng giữa bóng và cầu môn đối phương).
- Cầu thủ này chạm bóng.
2. Trường hợp bị phạm lỗi và không việt vị
Một cầu thủ bị coi là việt vị nếu anh ta tích cực tham gia vào đường chuyền của đồng đội hoặc chạm bóng khi ở tư thế việt vị. Cụ thể, có 3 tình huống được coi là tham gia tích cực theo đánh giá của trọng tài:
- Chơi hoặc chạm bóng do đồng đội mang đến
- Cản trở bằng cách chặn tầm nhìn hoặc ảnh hưởng đến khả năng chơi bóng của đối phương
- Giành lợi thế bằng cách phát bóng hoặc cản phá cầu thủ đối phương khi bóng dội cột dọc, xà ngang.
Cầu thủ ở tư thế việt vị sẽ không bị phạt việt vị trong các trường hợp sau:
- Nhận quả ném biên.
- Thu hồi bóng từ quả phạt góc.
- Nhận bóng từ quả phát bóng của thủ môn.
3. Phạt lỗi việt vị
Sau khi một cầu thủ phạm lỗi việt vị, trọng tài sẽ cho đội đối phương được hưởng quả phạt gián tiếp (quả phạt trực tiếp mà bóng phải được chạm bởi bất kỳ cầu thủ nào khác thì bàn thắng (nếu có) mới được công nhận) ngay tại vị trí phạm lỗi xảy ra.
4. Một số lưu ý về luật việt vị:
- Thông thường thủ môn là người chơi thấp nhất trong đội nên thủ môn thường được tính là một trong hai cầu thủ. Đây là lý do tại sao khi xem các trận đấu bóng đá, chúng ta thường thấy cầu thủ vẫn không bị thổi phạt việt vị dù chỉ có một cầu thủ phía sau anh ta. Tuy nhiên, trong trường hợp vượt quá cao hoặc có hai cầu thủ khác ở phía dưới, thủ môn không nhất thiết phải là một trong hai cầu thủ đó.
- Theo Luật bóng đá sửa đổi, một cầu thủ được coi là việt vị nếu bất kỳ bộ phận nào của cầu thủ đó được phép chạm bóng (chân, đầu, lưng, v.v.) gần đường biên ngang cuối cùng của đối phương hơn. bóng và cầu thủ thứ 2 của đội đối phương.
- Cũng theo luật bóng đá sửa đổi, một cầu thủ sẽ bị coi là việt vị nếu thực hiện động tác khống chế bóng dù chưa chạm bóng. Nó cũng bao gồm người thực hiện các chuyển động về phía quả bóng và các hành động tương tự khác.
Bẫy việt vị trong bóng đá là gì?
Bẫy việt vị là một chiến thuật phòng ngự được tiên phong bởi câu lạc bộ bóng đá Anh Arsenal vào đầu thế kỷ 20 và được phát triển bởi huấn luyện viên nổi tiếng người Argentina Osvaldo Zubeldía. Được thiết kế để buộc cầu thủ tấn công của đội đối phương rơi vào thế việt vị, chiến thuật này được thực hiện như sau: ngay trước khi cầu thủ tấn công của đội đối phương có bóng, cầu thủ phòng ngự sẽ tiến lên phía trước, khiến cầu thủ kia rơi vào thế việt vị.
Đây là một chiến thuật khá mạo hiểm khi hậu vệ di chuyển hết cỡ sẽ để lại khung thành trống và trong một số trường hợp trước những cầu thủ có tốc độ cực cao thì sẽ trở thành “thảm họa”. Hơn nữa, với cách hiểu của lỗi việt vị, khi cầu thủ “vào pha bóng, cản trở đối phương hoặc giành lợi thế” thì việc sử dụng chiến thuật này càng trở nên mạo hiểm. Cầu thủ tấn công khi nhận ra mình ở thế việt vị sẽ chỉ việc ngừng tham gia tranh bóng cho đến khi bóng đã chạm người khác trước đó.
Trên đây là một số thông tin về luật việt vị trong bóng đá mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hi vọng sau bài viết này bạn đã có thêm kiến thức để hiểu rõ hơn về lỗi việt vị , một trong những lỗi phổ biến nhưng khó lý giải. Hiện nay, với việc áp dụng công nghệ VAR đã giúp trọng tài phát hiện lỗi việt vị chính xác hơn, đặc biệt là ở những tình huống dẫn đến bàn thắng. Cảm ơn đã đọc bài viết!
